Handel ludźmi – współczesne niewolnictwo. Człowiek nie jest na sprzedaż! Stop handlowi ludźmi! - Wiadomości - Komenda Miejska Policji w Katowicach

Współczesne niewolnictwo nie zna granic. Choć wielu z nas może sądzić, że handel ludźmi to odległy problem dotyczący wyłącznie krajów ogarniętych konfliktem lub biedą, rzeczywistość jest znacznie bardziej niepokojąca, to zjawisko to występuje również w Polsce. Dziś ofiarą handlu ludźmi może stać się każdy – bez wyjątku na wiek, płeć czy miejsce zamieszkania. Szczególnie narażone są osoby poszukujące pracy, zwłaszcza za granicą, a także te, które znajdują się w ciężkiej sytuacji życiowej i materialnej.

Handlem ludźmi jest werbowanie, transport dostarczanie, przekazywanie, przechowywanie lub przyjmowanie osoby z zastosowaniem: przemocy, lub groźby bezprawnej, uprowadzenia, podstępu, wprowadzenia w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania, nadużycia stosunku zależności, wykorzystania krytycznego położenia lub stanu bezradności, udzielenia albo przyjęcia korzyści majątkowej lub osobistej, albo jej obietnicy osobie sprawującej opiekę, lub nadzór nad inną osobą — w celu jej wykorzystania, nawet za jej zgodą, w szczególności w prostytucji, pornografii lub innych formach seksualnego wykorzystania, w pracy lub usługach o charakterze przymusowym, w żebractwie, w niewolnictwie lub innych formach wykorzystania poniżających godność człowieka albo w celu pozyskania komórek, tkanek i narządów wbrew przepisom ustawy. Należy podkreślić, że handel ludźmi jest trzecim, po broni i narkotykach, najbardziej dochodowym przestępstwem na świecie. Każdego roku sprawcy zyskują na handlu ludźmi około 32 mld USD (wg Biura Narodów Zjednoczonych ds. Narkotyków i Przestępczości). W ostatnich latach wykorzystywanie ofiar występuje najczęściej w dwóch formach – w prostytucji i w pracy przymusowej.

Sprawcy są coraz sprytniejsi. Fałszywe ogłoszenia o pracy – w Internecie, na forach, grupach społecznościowych, a nawet na aplikacji z ofertami pracy. Randki online – relacja oparta na zaufaniu, zakończona przymusem. Znajomi i sąsiedzi – często rekrutują osoby, które „znają
i mogą przekonać”. Manipulacja psychiczna – sprawca nie musi używać przemocy fizycznej. Wystarczy emocjonalne uzależnienie, szantaż, groźba ujawnienia kompromitujących materiałów. Zabieranie dokumentów – ofiara staje się bezbronna, nie może uciec ani wezwać pomocy. To częste sposoby pozyskiwania ofiar handlu ludźmi. Ich działania są często długofalowe i przemyślane. Wśród głównych metod można wyróżnić:

„Na „lover boy’a”

Metoda stosowana głównie wobec młodych dziewczyn i kobiet. Sprawca uwodzi, buduje relację, deklaruje miłość. Gdy zdobywa zaufanie, zaczyna nakłaniać do wspólnego wyjazdu za granicę lub manipulować: „Zrób to dla mnie, potrzebujemy pieniędzy”, „Jak mnie kochasz,
to udowodnij”, „Tylko raz, potem już nigdy”. W efekcie ofiara bardzo często zostaje zmuszona do prostytucji, często za granicą lub staje się ofiarą handlu narządami.

„Na pomoc i wsparcie”

Osoba pozornie pomaga w wyjeździe, załatwia formalności, ale w praktyce staje się sprawcą. Dotyczy to często osób w trudnej sytuacji życiowej – uchodźców, osób po kryzysach, młodzieży z domów dziecka.

„Na pracę” – jeden z najczęstszych sposobów werbowania ofiar handlu ludźmi.

Osobie oferuje się dobrze płatną pracę za granicą – w gastronomii, opiece, budowlance itp.
Po dotarciu na miejsce okazuje się, że: paszport zostaje zabrany, warunki są skrajnie złe, pensji nie ma, a osoba „spłaca dług za transport".

Zasady, gdy oferta pracy wygląda zbyt dobrze:

1. Sprawdź firmę

• Czy istnieje w rejestrze CEIDG/KRS/ zagranicznym rejestrze firm?
• Czy ma opinie w Internecie?
• Czy ma stronę internetową i dane kontaktowe?

2. Zachowaj ostrożność przy kontaktach z osobami prywatnymi.

• Jeśli oferta pochodzi od „znajomego znajomego” lub osoby z grupy na Facebooku – weryfikuj!
• Nigdy nie wysyłaj swoich dokumentów osobie prywatnej.

3. Nie oddawaj dokumentów.

• Paszport i dowód zawsze zostają przy Tobie.
• Zrób skan i zostaw kopię bliskiej osobie.

4. Nigdy nie płać za pośrednictwo z góry.

• Uczciwy pośrednik ma uprawnienia – np. certyfikat KRAZ (w Polsce).
• Opłaty ponosi zazwyczaj pracodawca, nie Ty.

5. Domagaj się umowy na piśmie – PRZED wyjazdem.

• Umowa powinna zawierać: miejsce pracy, wynagrodzenie, obowiązki, czas pracy, zakwaterowanie.
•  Dokument powinien być przetłumaczony lub napisany w języku, który rozumiesz.

6. Zostaw dane kontaktowe.

• Bliskim osobom podaj: adres pracy, nazwisko pracodawcy, numer telefonu, datę wyjazdu/powrotu.
• Regularnie kontaktuj się z rodziną.
• Ustal hasło bezpieczeństwa, np. pozdrów nieistniejącego wujka – będzie to znak, że potrzebujesz pomocy.

7. Zadbaj o plan awaryjny.

• Miej przy sobie telefon z dostępem do Internetu oraz zapas gotówki.
• Zapisz numery alarmowe, ambasadę, fundacje pomagające ofiarom.

8. Ufaj sobie.

• Jeśli masz złe przeczucie – NIE JEDŹ.
• Praca marzeń nigdy nie powinna wiązać się z ryzykiem utraty godności lub wolności.

Zasady, które mogą uratować życie – jak nie zostać ofiarą?

1.  Nigdy nie oddawaj dokumentów – paszport, dowód – zawsze trzymaj przy sobie.
2. Zostaw komuś bliskiemu adres i dane kontaktowe – miejsca pracy, osoby kontaktowej.
3. Sprawdź ofertę pracy – skontaktuj się z Ambasadą RP lub zaufanym doradcą przed wyjazdem.
4. Domagaj się pisemnej umowy – nigdy nie zgadzaj się na ustne ustalenia.
5. Mów, gdzie jesteś – dziel się swoją lokalizacją z bliskimi, miej telefon przy sobie.
6. Ufaj intuicji – jeśli coś wzbudza Twój niepokój, NIE ZGADZAJ SIĘ.
7. Nie daj się zmanipulować miłością, prezentami, obietnicami – prawdziwa relacja nie wymaga poświęceń w stylu „zrób to dla mnie”.
8. Zapisz numer alarmowy i kontakt do fundacji pomagającej ofiarom handlu ludźmi.

Gdzie szukać pomocy?

•  Numer alarmowy: 112
• Linia wsparcia: +48 22 628 01 20 (Fundacja La Strada) www.strada.org.pl
• Krajowe Centrum Interwencyjno-Konsultacyjne dla Ofiar Handlu Ludźmi: tel. 22 628 01 20
• Policja: W ramach Biura Kryminalnego KGP funkcjonuje obecnie specjalna infolinia. Dzięki niej można przekazać informacje o przypadkach handlu ludźmi lub uzyskać stosowną pomoc +48 47 72 565 02, lub +48 664 974 934, dzwoniąc na wskazany numer lub pisząc na adres: handelludzmibsk@policja.gov.pl, można zapobiec ludzkim tragediom.

Handel ludźmi to rzeczywistość, która może dotknąć każdego, kto szuka pracy lub miłości w nieodpowiednim miejscu. Dlatego świadomość, ostrożność i edukacja są najskuteczniejszą tarczą ochronną.

Bezpieczeństwo zależy od Ciebie! Nie daj się sprzedać. Człowiek nie jest towarem. Nigdy.