Czy wiesz, że...?
Czy wiesz, że wiele zachowań nagannych społecznie uregulowano w Kodeksie wykroczeń? Cześć XVII. Na to i inne pytania odpowiadamy w ramach projektu informacyjno – edukacyjnego „Czy wiesz, że…?”
W ramach projektu „Czy wiesz, że...?”, często Państwo zadajcie pytania o kwestie odpowiedzialności za tzw. drobne czyny, mniej dolegliwie społecznie. Czy są one jednak mniej dokuczliwe w naszym codziennym życiu?
Kontynuujemy dla Państwa cykl informacji na temat funkcjonowania w polskim systemie prawnym, Kodeksu wykroczeń. W kolejnych artykułach będziemy dalej zgłębiać ten przepis prawa, który jest bardzo często stosowany w działaniach Policji.
Przypominamy: „Nieznajomość prawa szkodzi”. Nawet jeżeli osoba nie wiedziała, że dane zachowanie może skończyć się odpowiedzialnością za popełnienie wykroczenia, to może ją spotkać odpowiedzialność. Ważne jednak, by czyn był zabroniony przez prawo oraz by był uznany za społecznie szkodliwy. Obie te przesłanki muszą być spełnione łącznie.
Ważne: Powtarzana od wiele razy fraza „nieznajomość praw szkodzi”, często właśnie w kontekście wykroczeń nabiera szczególnego znaczenia. Zdarza się, że policjant słyszy od osób, które dopuściły się wykroczenia … „nawet nie wiedziałem, że to zabronione …”.
Informacyjnie: Wykroczenia opisane zostały w Kodeksie wykroczeń – w części szczególnej i zaczynają się od art. 49.
Tym razem omówimy dla Państwa wykroczenie, które polega na uchybieniu obowiązkowi oznakowania nieruchomości.
Coraz częściej posługujemy się nawigacją GPS, która prowadzi nas pod wskazany adres. Z tego rodzaju technologii korzystają zarówno taksówkarze, dostawcy, czy służby ratunkowe i porządkowe. Rozwój technologii pozwalających na szybką lokalizację konkretnego miejsca nie zwalnia jednak z obowiązku odpowiedniego oznakowania nieruchomości.
Treść przepisu, czyli tzw. ustawowe znamiona wykroczenia:
Art. 64 § 1 Kodeksu wykroczeń: Kto, będąc właścicielem, administratorem, dozorcą lub użytkownikiem nieruchomości, nie dopełnia obowiązku umieszczenia w odpowiednim miejscu albo utrzymania w należytym stanie tabliczki z numerem porządkowym nieruchomości, nazwą ulicy lub placu albo miejscowości, podlega karze grzywny do 250 złotych albo karze nagany.
§ 2. Tej samej karze podlega, kto nie dopełnia obowiązku oświetlenia tabliczki z numerem porządkowym nieruchomości.
Kto może stać się sprawcą wykroczenia: Właściciel, administrator, dozorca, użytkownik nieruchomości. Oznacza to, że niekoniecznie trzeba być właścicielem nieruchomości. Sam fakt użytkowania nieruchomości wymusza obowiązek dbałości odpowiedniego jej oznaczenia.
Kwestia winy: Wykroczenie to można popełnić zarówno z winy umyślnej jak i nieumyślnej.
Co chroni przepis: prawo do uzyskania należytej informacji w zakresie nazw ulic, placów i miejscowości oraz o numerach porządkowych nieruchomości.
Uwaga: Prawo nie nakazuje umieszczania pod wskazanym adresem nazwisk osób tam zamieszkujących. W wielu przypadkach tabliczki z nazwiskami na drzwiach lub spisy lokatorów „odeszły do historii”, z uwagi na ochronę danych osobowych.
Opis wykroczenia: Jest to tak zwane wykroczenie wieloodmianowe. Zachowanie sprawcy może polegać m.in. na niedopełnieniu obowiązku umieszczenia w odpowiednim miejscu albo utrzymania w należytym stanie tabliczki z numerem porządkowym nieruchomości, nazwą ulicy lub placu albo miejscowości. Natomiast w § 2 tego artykułu ustawodawca nałożył obowiązek oświetlenia tabliczki z numerem porządkowym nieruchomości.
Ważne: Do zaistnienia tego wykroczenia wystarczy, aby sprawca postąpił chociażby w jeden ze sposobów opisanych w przepisie.
Uzupełnienie: Na podstawie kodeksu cywilnego, a konkretnie art. 46 § 1, nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.
Przykład tego wykroczenia:
Właściciel nowo budowanego domu jednorodzinnego, oddając dom do użytku, uzyskuje we właściwym urzędzie gminy decyzję o przyznaniu numeru domu, jest zobowiązany do umieszczenia tego numeru na budynku (czasem również i ogrodzeniu posesji) we wskazanym terminie. Jeżeli tego nie uczyni, to popełnia wykroczenie.
Link do treści kodeksu wykroczeń
Wykorzystano opracowanie dydaktyczne: H. Bartecki, R. Błoch, Wykroczenia przeciwko porządkowi i spokojowi publicznemu, SP Katowice 2013 r.
O projekcie informacyjno-edukacyjnym "Czy wiesz, że...?"
Zachęcamy do nadsyłania własnych pytań z obszaru działań Policji do lidera Projektu – młodszego inspektora Krzysztofa Łaszkiewicza, Pełnomocnika Komendanta Głównego Policji ds. Ochrony Praw Człowieka na adres: krzysztof.laszkiewicz@policja.gov.pl